RAM là gì? Các loại ram phổ biến và cách phát hiện lỗi ram!

RAM – Bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên, một trong những thành phần quan trọng nhất của các thiết bị, máy móc công nghệ như máy chủ, máy tính để bàn, laptop, máy tính bảng, Smart phone, máy tính chơi game… Không RAM, mọi hoạt động tương tác với máy tính sẽ trở nên rất chậm.

Tóm lại RAM là gì ?

Ram là loại bộ nhớ máy tính tạm thời cực nhanh, có thể truy cập trực tiếp bằng CPU. RAM sẽ đọc và ghi dữ liệu vào nó để được CPU truy cập ngẫu nhiên. 

RAM được sử dụng để lưu trữ dữ liệu hiện đang được CPU xử lý. Hầu hết các chương trình và dữ liệu có thể sửa đổi được lưu trữ trong RAM. Đó cũng là cái khác cơ bản so hệ thống lưu trữ ổ cứng HDD hay SSD vì ổ cứng là nơi thông tin được lưu trữ lâu dài.

                                                     RAM là gì

RAM – Bộ nhớ tạm thời

Có lẽ một ví dụ tốt nhất về Ram để dễ hình dung, liên tưởng đó là một bộ nhớ tạm thời, bộ nhớ ngắn hạn.

– Ví dụ bạn đang cần xử lý một công việc ngay lập tức. Bạn cần thu thập và xử lý  các thông tin liên quan đến công việc đó. Các thông tin đó sẽ luôn hiển thị trong đầu bạn trong khoảng thời gian này, và khi cần bạn có thể nhớ lại rất nhanh. Tuy nhiên khi xong công việc rồi, qua một thời gian có thể bạn sẽ dần quên, mờ nhạt đi.

– Bản chất của Ram cũng như vậy, nó chỉ lưu giữ những dữ liệu tạm thời khi đang hoạt động tại một thời điểm, và nó sẽ quên sạch khi bạn tắt máy.

Dữ liệu trong bộ nhớ ngắn hạn RAM có thể được đọc từ bất cứ đâu với tốc độ gần như nhau. Ram có kết nối cứng với hệ thống nên gần như không có độ trễ thực sự trong hệ thống cáp hoặc kết nối.

Những yếu tố ảnh hưởng đến RAM

Cân nhắc lớn nhất khi mua RAM là bạn cần tối thiểu bao nhiêu để chạy hệ điều hành máy chủ, máy tính PC… Tuy nhiên kích thước Ram chưa phải là yếu tố quyết định mọi thứ

Những yếu tố ảnh hưởng đến RAM

1. Tốc độ xung nhịp riêng

Bộ nhớ Ram cũng giống như CPU, có tốc độ xung nhịp riêng giúp kiểm soát hiệu quả lượng dữ liệu có thể xử lý mỗi giây. Tốc độ của bộ nhớ được hiểu dưới dạng băng thông, tính bằng megabyte mỗi giây.

Ví dụ ram DDR4 điển hình chạy trong khoảng 2.133 MHz và 3.000 MHz nhưng vẫn có thể chạy max tới 4.000 MHz, và chúng ta có thể tìm thấy các sản phẩm Ram DDR4-2133, Ram DDR4-2133 PC4-17000… được bán trên thị trường.

2. Thời gian

Thời gian cũng là một yếu tố của Ram có thể ảnh hưởng đến hiệu suất. Đó là thời gian giữa các chu kỳ đồng hồ và khi tốc độ bộ nhớ tăng lên, thời gian hoặc độ trễ của bộ nhớ cũng tăng (chậm hơn) và được liệt kê dưới dạng số được phân tách bằng dấu gạch ngang như 15-15-15-35.

3. Kênh Ram

Cuối cùng, điều quan trọng là phải biết về các kênh ram. Hầu hết ram được bán ít nhất là kênh đôi và nó cho phép hai thanh RAM cùng loại, tốc độ hoạt động nhanh hơn bằng cách cung cấp quyền truy cập vào bộ điều khiển bộ nhớ của CPU. Ngoài ra bộ dụng cụ RAM cao cấp còn được bán với ba hoặc bốn mô-đun có thể hỗ trợ bộ nhớ ba hoặc thậm chí bốn kênh ram.

Tại sao nói RAM rất quan trọng?

Bộ nhớ RAM là một trong những thành phần ảnh hưởng trực tiếp nhất đến hiệu năng của thiết bị, đặc biệt là về tốc độ.Như chúng ta đã thấy, RAM chịu trách nhiệm cho việc giúp đỡ bộ vi xử lý CPU trong nhiệm vụ của nó.

Tại sao nói RAM rất quan trọng?

Ví dụ bạn sử dụng đến 10 tab trình duyệt và 3 phần mềm doanh nghiệp mới cùng chạy một lúc. Nếu máy tính không có dung lượng bộ nhớ RAM lớn, có khả năng xử lý tốt thì không chỉ hiệu suất bị ảnh hưởng, có thể máy bạn sẽ bị đơ và phải khởi động lại.

Làm sao biết để biết RAM không đủ, cần nâng cấp Ram?

–  Máy tính chạy chậm hơn bình thường

Đó là tình trạng thường xuyên xảy ra nhất, gây ra rất nhiều khó chịu cho người dùng.

Tất nhiên không phải lúc nào tình trạng này cũng do ram, nhưng thiếu ram đúng là một nguyên nhân phổ biến. Các phần mềm được cập nhật bổ sung, tăng dần theo thời gian, kéo theo yêu cầu về xử lý cũng tăng theo. Đó là lúc chúng ta nên nghĩ đến việc tối ưu hóa ram hoặc nâng cấp bộ ram cho máy tính của mình.

–  Màn hình màu xanh da trời

Đây là một trong những lỗi kinh điển trong hệ điều hành Windows. Hiện tượng này cảnh báo về các vấn đề trong máy tính, và có thể là đang có vấn đề với bộ nhớ RAM. Vì Ram rất quan trọng trong máy tính nên một phần lớn các lỗi sẽ đến từ các vấn đề của RAM.

– Máy tính không khởi động lại

Nếu thiết bị của bạn không khởi động lại, tôi nghĩ vấn đề ở Ram là khá lớn. Bạn cần giải quyết càng sớm càng tốt.

Cách đặt tốc độ RAM trong BIOS 

Như chúng ta đã biết, BIOS hoặc UEFI có tác dụng đặt thời gian hoạt động cho ram theo bảng SPD được JEDEC quản lý, nghĩa là RAM có thể được bo mạch chủ tự động đặt ở tần số an toàn và hoạt động (Chúng ta có thể thấy các cài đặt này trong CPU-Z vì chúng có ‘JEDEC # 5’)

Nếu bạn đang sử dụng máy tính chơi game, RAM có thể hoạt động nhanh hơn tốc độ tiêu chuẩn nhưng khi bạn đã kích hoạt XMP trong BIOS của mình, nó sẽ hoạt động ở một tốc độ ổn định.

XMP (viết tắt của Extreme Memory Profile) là một công nghệ của Intel cho phép bạn nhanh chóng thiết lập nhiều thời gian bộ nhớ chỉ bằng cách chọn một cấu hình. Tuy nhiên, bạn cần phải cài đặt trong BIOS.

Cách đặt tốc độ RAM trong BIOS

Cách tối ưu hóa tốc độ RAM

BIOS MSI thực hiện khá dễ dàng, nó có một nút bật / tắt XMP lớn trên menu chính và ở chế độ EX, nó còn hiển thị tần số trong một phông chữ lớn ( Hãy tìm kiếm trong bộ nhớ hoặc cài đặt nâng cao trong BIOS để tìm )

Nếu RAM của bạn có nhiều hơn một cài đặt XMP thì bạn có thể chọn mức nhanh nhất, còn nếu không hãy chọn mức chậm hơn và thử lại.

Lúc này, BIOS MSI sẽ hiển thị các thay đổi bạn đã thực hiện, bạn có thể thấy tốc độ RAM tăng vọt từ 2100 MHz đến 2800 MHz khi bạn bật XMP.

Cách đặt tốc độ RAM trong BIOS

Khi XMP được bật và cấu hình được chọn, hãy lưu các thay đổi trong BIOS và khởi động lại PC của bạn. Kiểm tra lại CPU-Z khi Windows đang chạy và bạn sẽ thấy rằng RAM của bạn hiện đang chạy ở cài đặt tối ưu.

Lời khuyên: Nếu bạn thực sự cần thiết phải điều chỉnh tốc độ ram cho mục đích công việc hoặc chơi game, và bạn biết cách cài đặt thì mới nên thực hiện, còn không thì tốt nhất bạn không nên làm gì trong cài đặt bộ nhớ nâng cao này.

Các loại RAM hiện nay

RAM hiện nay được tích hợp sẵn ở hai dạng:

1. SRAM (RAM tĩnh)
2. DRAM (RAM động)

Sơ đồ khối của chip RAM được đưa ra dưới đây.

SRAM là gì?

Bộ nhớ SRAM bao gồm các mạch có khả năng lưu giữ thông tin được lưu trữ miễn là nguồn được áp dụng, nghĩa là loại bộ nhớ này đòi hỏi sức mạnh không đổi. Bộ nhớ SRAM được sử dụng để xây dựng bộ nhớ cache.

Bộ nhớ tĩnh (SRAM) là bộ nhớ bao gồm các mạch có khả năng duy trì trạng thái của chúng miễn là bật nguồn. Do đó loại bộ nhớ này còn được gọi là bộ nhớ “dễ bay hơi”.

>>> Tìm hiểu thêm: Bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên tĩnh – SRAM

Bộ nhớ tĩnh (SRAM) hoạt động thế nào?

Một chốt được hình thành SRAM là bởi hai bộ biến tần được kết nối như trong hình. Hai bóng bán dẫn T1 và T2 được sử dụng để kết nối chốt với hai dòng bit. Các bóng bán dẫn hoạt động như các công tắc có thể được mở hoặc đóng dưới sự kiểm soát của dòng từ, được điều khiển bởi bộ mã địa chỉ. Khi dòng từ ở mức 0, các bóng bán dẫn bị tắt và chốt vẫn giữ thông tin của nó. Ví dụ, ô ở trạng thái 1 nếu giá trị tại điểm A là 1 và tại điểm B là 0. Trạng thái này được lưu giữ lại miễn là dòng từ không được kích hoạt để hoạt động tiếp.

Đối với thao tác Ghi , địa chỉ được cung cấp cho bộ giải mã sẽ kích hoạt dòng từ để đóng cả hai công tắc. Sau đó, giá trị bit được ghi vào ô được cung cấp thông qua mạch cảm giác / ghi và các tín hiệu trong các dòng bit sau đó được lưu trữ trong ô.

DRAM Là Gì?

DRAM lưu trữ thông tin nhị phân dưới dạng điện tích áp dụng cho tụ điện. Thông tin được lưu trữ trên các tụ điện có xu hướng mất trong một khoảng thời gian và các tụ điện phải được sạc lại theo định kỳ để duy trì việc sử dụng chúng. Bộ nhớ chính thường được tạo thành từ các chip DRAM.

Mặc dù SRAM rất nhanh, nhưng nó đắt tiền vì mỗi tế bào của nó đòi hỏi một số bóng bán dẫn. DRAM ít tốn kém hơn do sử dụng một bóng bán dẫn và một tụ điện trong mỗi tế bào.

Để lưu trữ thông tin trong ô này, bóng bán dẫn T được bật và một điện áp thích hợp được đặt vào đường bit. Điều này gây ra một lượng điện tích đã biết được lưu trữ trong tụ điện. Sau khi tắt bóng bán dẫn, do thuộc tính của tụ điện, nó bắt đầu phóng điện. Do đó, thông tin được lưu trữ trong ô chỉ có thể được đọc chính xác nếu nó được đọc trước khi điện tích trên các tụ giảm xuống dưới một số giá trị ngưỡng.

Có Những Loại DRAM nào?

1. Asynchronous DRAM (ADRAM)

DRAM là loại không đồng bộ. Thời gian của thiết bị bộ nhớ được điều khiển không đồng bộ. Một mạch điều khiển bộ nhớ chuyên dụng tạo ra các tín hiệu điều khiển cần thiết để điều khiển thời gian.

2. Synchronous DRAM (SDRAM)

SDRAM là loại ram đồng bộ. Tốc độ truy cập của các chip RAM này được đồng bộ hóa trực tiếp với đồng hồ của CPU. Những bộ nhớ này hoạt động ở bus bộ nhớ CPU mà không đặt trạng thái chờ. SDRAM có sẵn trên thị trường dưới dạng các mô-đun kết hợp nhiều chip SDRAM và hình thành dung lượng cần thiết cho các mô-đun.

3. Double-Data-Rate SDRAM (DDR SDRAM)

Phiên bản SDRAM này nhanh hơn. Vì chúng truyền dữ liệu trên cả hai cạnh của đồng hồ, tốc độ truyền dữ liệu được nhân đôi. Để truy cập dữ liệu ở tốc độ cao, các ô nhớ được tổ chức thành hai nhóm, mỗi nhóm được truy cập riêng.

4. Rambus DRAM (RDRAM)

RDRAM cung cấp tốc độ truyền dữ liệu rất cao qua một bus bộ nhớ CPU hẹp. Nó sử dụng các cơ chế tăng tốc khác nhau, như giao diện bộ nhớ đồng bộ, bộ nhớ đệm bên trong các chip DRAM và thời gian tín hiệu rất nhanh. Độ rộng bus dữ liệu Rambus là 8 hoặc 9 bit.

5. Bộ nhớ cache DRAM (CDRAM)

DRAM này là loại đặc biệt với bộ nhớ đệm trên chip (SRAM) hoạt động như một bộ đệm tốc độ cao cho DRAM chính.

Các loại Ram phổ biến hiện nay

Có rất nhiều các loại ram được dùng cho các thiết bị và dịch vụ khác nhau như ram máy chủ, ram PC, ram laptop, ram cho Mac,…hoặc khi thuê máy chủ để lưu trữ, thuê máy chủ để chạy game server … chúng ta thường được các nhà cung cấp giới thiệu thêm dịch vụ bổ sung thêm ram, cpu, dung lượng ổ cứng…để mở rộng cấu hình

Các loại Ram phổ biến

– Loại RAM phổ biến nhất được bán hiện nay là loại ram DDR4 như ram 8gb ddr4, , nó các phiên bản cũ hơn là DDR2 hoặc Ram DDR3 (ram 4gb ddr3, ram 8gb ddr3, ram laptop ddr3,ram laptop 4gb,…)

– Một thuật ngữ phổ biến khác thường dùng trong game là VRAM hoặc RAM video. VRAM ngày nay được sử dụng để biểu thị bộ nhớ có sẵn cho chip đồ họa hoặc được tích hợp trên card đồ họa – gọi là Graphics DDR SDRAM, hay phổ biến hơn là GDDR.

– Hầu hết các card đồ họa hiện đại sẽ sử dụng GDDR5, hoặc mới hơn là GDDR5X và card đồ họa RTX Turing mới của Nvidia sử dụng GDDR6 .

Một số card đồ họa thích hợp sử dụng một loại RAM gọi là bộ nhớ băng thông cao (HBM và HBM2) có hiệu suất độc đáo, tất nhiên nó thường đắt và không được áp dụng rộng rãi lắm.